Spectaculair is het juiste woord voor de route van Belgrado naar Bar, die vanaf de Servische hoofdstad door het ongerepte berglandschap van de Balkan naar de Adriatische kust van Montenegro leidt.
Tijdens de 12 uur durende rit duikt de trein de Dinarische Alpen in en rijdt door kloven, over hoge bruggen en over een oud tektonisch meer. Deze spoorlijn, die dwars door het westen van de Balkan snijdt, komt op de meeste toeristenkaarten niet voor. Voor reizigers die graag buiten de gebaande paden treden biedt de reis een weelde aan authentieke cultuur en ongerepte natuur.
Begin: Belgrado
Eind: Bar
Vertrek: Dagelijks
Afstand: 476 km
Duur: 12 uur
Verloop van de reis
Toen de aanleg van de 476 kilometer lange spoorweg in 1951 begon, was de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië nog een zwak statenverband in de westelijke Balkan. Maar toen de route van de Pannonische vlakte naar de Adriatische Zee in 1976 werd geopend, compleet met 254 tunnels en 234 bruggen, was het land een geopolitieke macht geworden, een schakel tussen het Westen en de Sovjet-Unie.
Inmiddels is Joegoslavië in zeven landen uiteengevallen. De spoorlijn, die Servië met Montenegro verbindt, en een miniem stukje door het oosten van Bosnië en Herzegovina rijdt, is gebleven. Tussen oost en west reis je door landschappen die eerder zijn doorkruist door Grieken en Illyriërs, door Romeinen, Byzantijnen, Ottomanen en Oostenrijk-Hongaren. De trein rijdt door een levend museumstuk dat in de tijd bevroren is.
Dit gevoel begint al voor je in de trein stapt. Bij de monding van de Sava in de Donau staat het elegante station van Belgrado uit 1884, met een vale, retro gele kleur. Binnen een uur verdwijnt de wirwar van metaal en beton, en de stad maakt plaats voor platteland. Smaragdgroene heuveltjes spelen haasje-over tot ze over de horizon uit het zicht duiken. Buiten leunt een oud echtpaar bij een hooiberg op hun hooivorken. Achter hen ligt een stenen boerderij met groentetuinen en pruimenbomen ervoor.
Bij zonsondergang gaat het spoor over het 499 meter lange en 198 meter hoge Mala Rijekaviaduct, een van de hoogste spoorbruggen ter wereld. Vervolgens zoeft de trein langs het meer van Shkodër, het grootste meer van de Balkan, op de grens tussen Montenegro en Albanië. En ten slotte komt hij aan in Bar, waar de oudste olijfboom ter wereld staat. De Adriatische zeelucht markeert het einde van de route… maar het begin van je Balkan-odyssee.
Lees ook: de 10 mooiste treinreizen van Europa
Het leven aan boord van de trein
De rijtuigen zijn versleten en toe aan een opknapbeurt, maar wel comfortabel. Er is vaak een restauratiewagon – in het hoogseizoen (jun-sep) altijd. Toch is het aan te raden om op station Belgrado, bij de bakkerij naast het loket, water, snacks en eten in te slaan. De croissants, sandwiches of burek (pasteitje van filodeeg gevuld met vlees) zijn daar goedkoper, verser en lekkerder, je hoeft in de trein niet te wachten en je kunt rustig in je coupé je maaltijd nuttigen. Neem ook doekjes mee. Toiletpapier en een schone wc zijn helaas niet gegarandeerd. Je hebt de keus tussen de eerste en tweede klas, maar wat de zitplaatsen betreft is dit vooral een etiket. De verschillen zijn belangrijker voor nachttreinpassagiers.
Goed om te weten
Er gaan dagelijks twee treinen in beide richtingen. Koop een dag van tevoren een ticket op het station. Naast het ticket is een reservering verplicht. De reis is het mooiste als enkele reis van Belgrado naar de Adriatische kust. Als je de vroege trein vanuit Belgrado in de zomer neemt, wordt je getrakteerd op fantastische zonsondergangen in de Dinarische Alpen in Montenegro. Aan de rechterkant van de trein heb je de mooiste uitzichten.
Openingsbeeld: AlexanderNikiforov/iStock